Werkgevers en arbeidsongeschiktheid

• Afdrukken
• E-mail

Gegevens

Gepubliceerd: dinsdag 02 september 2014 12:10

Hits: 4454

Delta Lloyd heeft middels een kwantitatief onderzoek, uitgevoerd door GFK, meer kennis willen verwerven op het gebied van kennis en verwachtingen rondom het thema arbeidsongeschiktheid bij werkgevers. In juli 2014 heeft Delta Lloyd een rapport gepubliceerd met daarin een aantal interessante conclusies. Hierbeneden een aantal opsommingen, soms met meningen welke ik op persoonlijke titel heb gegeven. Tot slot heb ik een link naar betreffende rapport opgenomen evenals een aantal reacties van een aantal vakgenoten op dit rapport.

Laten we starten met de gestelde conclusies uit dit rapport:

• Overall wordt gesteld dat werkgever NIET goed op de hoogte zijn van de wet- en regelgeving rond het thema arbeidsongeschiktheid
• Werkgevers zijn omtrent arbeidsongeschiktheid niet voldoende op de hoogte van de rechten en plichten
• Ook zijn werkgevers vaak niet op de hoogte van de financiële gevolgen voor de werknemer die arbeidsongeschikt wordt. Pijnlijke conclusie hierbij is dat zolang de werkgever niet weet of realiseert wat de financiële implicaties zijn van arbeidsongeschiktheid bij haar werknemers zal men zich daar ook niet inzetten

Hier blijkt weer het belang van goed informeren. Schijnbaar worden werkgevers (maar ook werknemers zal later blijken) niet goed of voldoende geïnformeerd inzake arbeidsongeschiktheid. Daarnaast is de vraag of de adviserende persoon in kwestie wel voldoende geëquipeerd is hierover advies af te kunnen geven. De wetgeving wordt steeds meer specialistisch en vergt dus ook meer kennis. Een WFT Inkomen zoals per 1 januari 2014 ingevoerd is slechts een begin.

• Men zegt als werkgever namelijk wel een (beperkte) verantwoordelijkheid naar de werknemer toe te voelen. Maar geeft daar weinig te geen invulling aan ten aanzien van dit issue.

Hieruit blijkt dat ondanks alle ontwikkelingen die ook op het juridische vlak afspelen dat nog toe niet de vruchten afwerpen die het zou moeten doen. Beleidsmatig is er nog veel werk bij de werkgevers te verzetten.

Bezit inkomensverzekeringen:
Uit het onderzoek blijkt dat het vaakst een ziekteverzuimverzekering is afgesloten met 65 procent. Daarnaast bestaat de top drie, naast de ziekteverzuimverzekering, uit een collectieve ongevallen verzekering met 41 procent en een WGA eigenrisico drager verzekering met 34 procent. Opvallend is dat 17 procent geen verzekering heeft, het niet precies weet of helemaal niet weet of er een verzekering loopt. Voor mensen die geen WIA uitkering ontvangen, de zogenaamde 35 mineurs, is er slecht in 10 procent van de gevallen een voorziening getroffen.

Ervaring arbeidsongeschiktheid:
Ruim de helft van de werkgever, 55 procent, heeft ervaring met werknemers die langer dan 6 weken ziek of arbeidsongeschikt zijn geweest. Als er gekeken wordt naar ziekte of arbeidsongeschikt welke langer dan 52 weken duurt dan is dit percentage 45 procent en langer dan 104 weken 47 procent. Met name grote werkgevers hebben hier een groter aandeel in.

ARBO dienstverlening:
Van de ondervraagde werkgevers is 49 procent positief over de ARBO dienstverlening. Opvallend is dat 16 procent negatief gestemd is over de ARBO dienstverlening. Hier is dus nog werk aan de winkel of dienst er simpelweg een andere ARBO dienstverlener worden gezocht die beter aansluit op de behoeften van de werkgever. Ook hier weer een rol voor de adviseur. Tot slot geeft 9 procent aan "geen mening" te hebben. Een veel gehoorde klacht is dat betreffende ARBO dienstverlener te veel naar de werknemer hangt, te bureaucratisch werkt of het proces niet snel genoeg heeft ingeregend.

Kennis van jaarlijkse verzuimkosten:
Inzicht in de kosten van uitval van werknemers is een aandachtspunt. Een aandeel van 49 procent denkt de verhuiskosten onder de € 10.000,- liggen. Ongeveer een kwart (24 procent) van de werkgevers geeft aan dat de jaarlijkse kosten tussen de € 10.000,- en € 100.000,- bedragen. Hieruit kan worden geconcludeerd dat de gemiddelde werkgever geen idee heeft van de kosten van verzuim. Het wordt in de meeste gevallen zwaar onderschat. Dit geeft weer het belang van goed risicomanagement aan. Werkgevers zijn er bij gebaat de vinger aan de polis te houden en toch zeker jaarlijks inzage te krijgen in de kosten van verzuim en arbeidsongeschiktheid.

Als verder wordt doorgevraagd naar de belangrijkste kostenposten bij verzuim dan zien we de volgende top drie:

1. loondoorbetaling, 68 procent
2. productieverlies, 30 procent
3. vervangingskosten (uitzendkrachten, inhuur ZZP, etc.), 28 procent

Opvallend ook hier is dat 5 procent van de ondervraagde werkgever het niet weet en 4 procent noemt loonsancties door het UWV als belangrijkste kostenpost.

Bekendheid met wetgeving rondom arbeidsongeschiktheid:

• Verantwoordelijkheid voor de zieke werknemer. 35 procent van de werkgevers geeft aan verantwoordelijk te zijn zo lang de werknemers is en 39 procent zo lang de werknemer in dienst is. 21 procent geeft antwoord een aantal jaren waarvan weer 89 procent korter dan twee jaar
• Ruim een derde van de werkgevers is onbekend met de wettelijk geregelde WIA uitkering. 33 procent van de werkgevers geeft aan dat men een WIA uitkering uitkering ontvangt bij meer dan 35 procent arbeidsongeschiktheid. 32 procent van de werkgevers geeft aan dat er sprake is van een WIA uitkering
• In 49% van de gevallen geven werkgevers aan verantwoordelijk te zijn voor de WIA uitkering en 31 procent de overheid. 20 procent van de werkgevers geeft het correcte antwoord: afhankelijk van welke WIA uitkering de werknemer ontvangt. Er zijn ook werkgevers die het niet weten, dit bedraagt 8 procent
• Iets meer dan de helft van de werkgevers (52 procent) verwacht dat de WIA uitkering is gebaseerd op 70 procent van het laatst verdiende loon
• Een op de drie werkgevers zegt dat de duur van de WIA uitkering afhangt van het arbeidsverleden terwijl hier andere zaken voor in aanmerking komen
• Werkgevers zijn wel op de hoogte, met 61 procent, dat de werknemer na twee jaar loondoorbetaling ontslagen kan worden
• Ongeveer de helft (49 procent) van de werkgevers geeft aan dat er geen afspraken omtrent het verzekeren van arbeidsongeschiktheid zijn gemaakt (in bijvoorbeeld een CAO)

Verantwoordelijkheid werkgever naar werknemers:

• 23 procent van de werkgevers heeft een grote verantwoordelijk om voor inkomensverlies bij arbeidsongeschiktheid iets te regelen
• 52 procent van de werkgevers heeft een beperkte verantwoordelijk om voor inkomensverlies bij arbeidsongeschiktheid iets te regelen
• 19 procent van de werkgevers heeft in het geheel niet de verantwoordelijk om voor inkomensverlies bij arbeidsongeschiktheid iets te regelen
• 6 procent van de werkgevers heeft geen mening of weet het niet

Als we deze gegevens bekijken dan kunnen we concluderen dan 71 procent (!) van de werkgever een beperkte of zich geheel niet niet verantwoordelijk voelt om iets voor de werknemer te regelen bij arbeidsongeschiktheid. Hier is dus nog een weg te gaan inzake het informeren van de werkgever. De werkgever dient op de hoogte te zijn van de regeling, of zich op zijn minst goed en degelijk te laten informeren. Of men dan uiteindelijk een voorziening als een verzekering treft is vraag twee maar in eerste instantie gaat het om het erkennen van de risico's en kosten.

Wanneer informeert een werkgever de werknemer inzake financiële risico's bij arbeidsongeschiktheid. Top drie:

1. 29 procent bij indiensttreding en in het arbeidscontract
2. 25 procent van de werknemers wordt niet geïnformeerd
3. 20 procent geeft aan dat het van tijd tot tijd besproken wordt en op de agenda wordt geplaatst

Een groot gedeelte van de werknemers wordt niet door de werkgever geïnformeerd. Het zou getuigen van goed werkgeverschap als een werkgever met enige regelmaat hierover informeert. Enkel en alleen verwijzen naar een website, een arbeidsovereenkomst of een verzekeraar / pensioenuitvoerder is niet voldoende. Een werknemer moet op de hoogte zijn van de consequenties van arbeidsongeschiktheid en inzicht krijgen in zijn of haar financieel plaatje. In de praktijk zie ik dat er nog vaak vanuit wordt gegaan dat het allemaal wel geregeld zal zijn. Helaas is dat niet in de meeste gevallen anders dan men zelf had gedacht. En om de verwarring nog groter te maken worden vaak zaken als woonlasten verzekeringen, veelal gekoppeld aan een hypotheek, en andere voorzieningen nogal eens door elkaar gehaald.

Als er verder in het rapport gekeken wordt naar de bewustheid van de werknemer over de financiële gevolgen van arbeidsongeschiktheid dan zien we dat slechts 24 procent zich bewust is van de gevolgen van arbeidsongeschiktheid. Echter zien we ook dat 54 procent gedeeltelijk bewust is, 16 procent niet bewust is van de gevolgen en 7 procent geen inschatting kan maken. Ook op dit vlak is er nog veel werk te verzetten. In mijn ervaringen heb ik vele momenten voor werknemers gestaan op diverse locaties in het land. In de meeste gevallen hadden de aanwezigen geen idee van wat de WIA is en wat de gevolgen hiervan kunnen zijn. Het gaat hierbij natuurlijk niet om het aanpraten van angst maar het is toch belangrijk dat werknemers zich een beter beeld kunnen vormen bij de gevolgen van arbeidsongeschiktheid. Dit voorkomt mensen aan de balie bij het UWV met vragen zoals: is dit nu de WIA?

Begeleiding zieke werknemers:

• de verantwoordelijk voor zieke werknemers ligt in 53 procent van de gevallen bij de direct leidinggevende, gevolg door de ARBO dienst met 35 procent en HR manager met 21 procent. Dit tot gevolgd door 17 procent bedrijfsarts, 10 procent de casemanager, 5 procent anders en 4 procent onbekend
• de term casemanager binnen een organisatie een nog een weg te gaan qua bekendheid. Slechts 21 procent van de werkgevers weet wat de term casemanager ongeveer inhoudt. 24 procent is er overigens niet bekend mee.

Uit dit onderzoek blijkt dat er een behoefte bestaat aan informatie en het informeren van werkgevers maar ook de werknemers. Ziekte en arbeidsongeschiktheid, of in een breder kader, Duurzame Inzetbaarheid maakt nog in veel gevallen geen deel uit van het beleid van een organisatie. Er is nog een wereld te winnen voor de adviseurs die in deze wereld actief zijn. Het blijkt dat specialisten nodig zijn om werkgevers bij te (blijven) praten over de wet- en regelgeving die er momenteel is maar vooral van wat er nog gaat komen. Een werkgever zou niet alles moeten verzekeren maar altijd een goede afweging tussen de verschillende perspectieven moeten maken. Dit maakt het nog meer van belang dat goed risicomanagement en beleid een plaats in de organisatie verdient.

Origineel rapport: Werkgevers en arbeidsongeschiktheid - juli 2014

Reacties op het Delta Lloyd onderzoek “Werkgevers en arbeidsongeschiktheid” kunnen hier nagelezen worden.